Dé kerstham!

Tweede Kerstdag, maandag 26 december 2011; ik tref voldoende voorbereidingen voor het hoofdgerecht. Of eigenlijk doe ik dat al de avond van tevoren, wanneer ik mijn 'hammetje' in water met lekker veel smaakmakers wil ontzouten.

Maar hij past niet echt in de pan (en dit is de grootste die ik in het huis kon vinden)! Het wordt een gevalletje overstromen zo, maar gelukkig blijkt mijn moeder nog een stoffige soeppan in de kast te hebben staan, waar de ham op de dag zelf verder in mag badderen. Niet dat het deksel op de pan past met die megaham erin, maar dit is toch al beter:

Ik volg Nigella Lawson's recept voor aromatic glazed christmas ham, maar had net zo goed de tips van bijvoorbeeld Jamie ter harte kunnen nemen. Genoeg recepten ook op het internet, in principe is het een kwestie van tópvlees kopen dit eventueel ontzouten, lang koken in specerijenwater en dan in de hete oven knapperig roosteren.

Recept
Doe een gerookte ham (met zwoerd en been) van ongeveer 6,5kg in een grote pan. Voeg 250ml rode wijn, 2 in grof gesneden uien, 5 ongepelde teentjes knoflook, 1 in grove stukken gesneden ven- kelknol, 3 steranijs, 1 volle eetlepel korianderzaad, 1 volle eetle- pel venkelzaad, 1 volle eetlepel gemengde peperkorrels en zoveel water toe tot de ham net onder staat. Laat de ham een hele nacht ontzouten.
Breng het water in de pan met ham aan de kook, verlaag dan het vuur en laat de ham 3,5 uur zachtjes koken. Verwarm de oven voor op 200˚C. Til de ham uit zijn specerijenbad en snijd het vel en een deel van de vetlaag eraf. Laat een dunne laag vet zitten en snijd dit vet over de hele ham kruislings in, in lijnen ongeveer 2cm van elkaar. Steek een kruidnagel in elk kruispunt. Plaats de ham in een met aluminiumfolie beklede braadslede en bak 30 tot 45 minuten in de hete oven.

Verwarm voor het glazuur 1 potje, 200g (gladde) aalbessen-of bosbessenjam met 1tl kaneel, 1tl gerookt paprikapoeder, 1tl rode wijnazijn en 3el ahornsiroop in een pannetje. Laat het mengsel 5 minuten inkoken tot een bubbelende siroop en bestrijk daarmee de buitenkant van de ham volledig. Plaats de ham terug in de oven en bak nog 15 tot 30 minuten. De ham is warm en koud erg lekker.

Ik serveer mijn ham met romige aardappelpuree, geblancheerde kousenband, verse sojabonen met gehakte peterselie, chutney van appel en veenbessen en gewokte spruitjes met spek, kastanjes en marsala. Die laatste eet mijn vader niet, maar hij probeert dapper één kousenband en dat is al heel wat. De sappige zoetige ham zelf daarentegen vindt gretig aftrek en gaat met ons zessen in één ruk al half op. VER-RUK-KE-LIJK!! Maar feitelijk was deze ham zonder al mijn poespas al èrg lekker. De dagen daarna eten we allemaal ook nog ham, wat zéker geen concessie is. Héérlijk en absoluut voor herhaling vatbaar.

Tosti van kerststol

Recept

Besmeer sneetjes overgebleven kerststol met verse roomkaas. Snijd een rijpe banaan in (schuine) plakken en verdeel deze over de kerststol. De amandelspijs uit het brood lepelen en erover uit- smeren. De banaan beleggen met een tweede sneetje kerststol en de tosti in een warme koekenpan aan beide kanten bruin bakken.(let op, want de suiker in de spijs zal smelten én dus plakken)

Vleesthermometer

Een week voor deze aanbieding was ik nog in een AH XL, maar toen heb ik de zo gewenste vleesthermometer niet zien liggen. Daarna ben ik in minstens zes winkels geweest, maar helaas. Ik heb het niet graag; zulke gemiste kansen.

Peer in kaneelgelei

Eerste kerstdag, zondag 25 december '11. Op bezoek bij de familie van. En we mogen elk iets klaarmaken. Carte blanche, want er is niet echt goed iets afgesproken. Jeuj; dat betekent dat ik over de top kan gaan! En dat doe ik dan ook. Ik produceer maar liefst vier gerechtjes: Japanse slarolletjes, zalmspiralen, bloemkoolmousse en deze 'peren in kaneelgelei':

In een bijna-vergeten kookboek van Tip (Proef de Winter), wat op de plank stof staat te vangen, spreekt de foto van volle wijnglazen met een kaneelstokje erin me direct aan. Kijk. Dát is nou feestelijk. Leuk!
En eigenlijk best makkelijk te maken: 1l appelsap met 8 (stiekem 9) kaneelstokjes (en 2 steranijs) en een stuk sinaasappelschil tegen de kook aan laten trekken. Goed uitgeknepen, geweekte gelatine (12 blaadjes) en 6el ahornsiroop erdoorheen roeren en daarmee acht glazen (€0,79 per stuk bij de BigBazaar) met elk een kwart stuk sappige peer, vullen. Nou ja, vullen. Ik kom wel mooi tekort. Maar daar valt nu niks meer aan te doen. Meer appelsap heb ik niet en als ik teruggiet en aanvul met water of (rooibos)thee, verlies ik niet alleen smaak maar heeft ook de gelatine te weinig kracht. En meer gelatine heb ik niet. Nou, zo moet het dan maar.

De glazen met gelei worden op de mooi gedekte kersttafel naast de borden gezet. En vormen aldus een geinige verrassing, omdat men een aperitiefje verwacht maar uiteraard laten de geleerde peertjes zich niet uitschenken. Haha.

In de lekker frisse appelgelei met geurig kaneelaroma valt de ahornsiroop een beetje weg. En helaas zijn de peertjes (Doyenne du Comice) wat ingedroogd. Mijns inziens was een stoofpeertje nóg beter geweest. Sommigen vinden de smaak niet sterk genoeg (twee stukken peer beter?) en er wordt gevraagd of je "dat stokje" ook moet opeten.. Maar toch erg lekker en daarbij bijzonder feestelijk. Had ik eetbaar glitter in huis gehad, zou het zéker door de gelei zijn geroerd!

Bloemkoolmousse

Eerste kerstdag, zondag 25 december '11. Op bezoek bij de familie van. En we mogen elk iets klaarmaken. Carte blanche, want er is niet echt goed iets afgesproken. Jeuj; dat betekent dat ik over de top kan gaan! En dat doe ik dan ook. Ik produceer maar liefst vier gerechtjes: peer in kaneelgelei, Japanse slarolletjes, zalmspiralen en deze bloemkoolmousse:

En dit is een makkie, ook voor nietkoks: sjalotjes fruiten in weinig roomboter en daar roosjes van een halve bloemkool aan toevoegen. Tien minuutjes laten stoven in verse room met zout en een stukje van 3cm verse mierikswortel, geraspt (uit het bioboeren assortiment van de Jumbo). En dan staafmixeren. Eitje. Kleine plastic glaasjes vinden was eigenlijk nog het moeilijkste. Uiteindelijk kocht ik wat grotere (wijn)glazen bij de Blokker (€1,99), hoewel Marskramer dezelfde ook verkocht (€2,59); maar het was bij de glühweinstand van de Ikea dat ik de gewenste kleintjes meebietste (gratis).

De mousse kenmerkt zich door de pure smaak van bloemkool met een heerlijk romig accent en nèt dat beetje extra van mierikswor- tel. Erg feestelijk, in zo'n glaasje met geroosterde sesam.

Zalmspiralen

Eerste kerstdag, zondag 25 december '11. Op bezoek bij de familie van. En we mogen elk iets klaarmaken. Carte blanche, want er is niet echt goed iets afgesproken. Jeuj; dat betekent dat ik over de top kan gaan! En dat doe ik dan ook. Ik produceer maar liefst vier gerechtjes: peer in kaneelgelei, bloemkoolmousse, Japanse sla- rolletjes en deze zalmspiralen:

En dat begint met het fijnhakken van 2el mayo met 1el ketchup, een blikje rode zalm (nadat ik de graatjes eruit heb gevist ;), 15 knoflookolijven, 2 bosuitjes en wat peper in de keukenmachine. Dat smaakt naar vitello tonato zonder het kalfsvlees. Nogal aan de zoute kant, maar op zich wel oké. Ik ruk vervolgens een blikje supercroissantdeeg open (altijd weer raar hoe zo'n blik zijn inhoud onthult) en rol dat uit. Vismengsel erop, bestrooien met geraspte oude kaas en oprollen. Helaas laat de rol zich niet zo netjes in plakken snijden (zooitje!) en op de bakplaat zien mijn spiralen er ook helemaal niet als spiralen uit. De oven schakel ik al snel terug van 200˚C naar 160˚C, want het ruikt zwart.

Zoals verwacht zijn mijn zalmspiralen qua esthetiek niet helemaal goed uit de verf gekomen.. De aanvankelijke smeuïgheid van het vismengsel is tijdens het bakken miraculeus verdwenen. Nou is croissantdeeg altijd lekker, maar deze hapjes smaken een beetje droog. Met een sterke vissmaak, die ook van tonijn uit blik had kunnen zijn. Helaas een beetje droog en muffig. En ook niet kerst- feestelijk genoeg; meer iets voor bij een voetbalwedstrijd.

De ochtend nadien blijken de vishapjes echter wel precies vet en zout genoeg om mijn kater mee weg te happen. En de rest gaat in de prullenbak.

Japanse slarolletjes met ossenhaas

Eerste kerstdag, zondag 25 december '11. Op bezoek bij de familie van. En we mogen elk iets klaarmaken. Carte blanche, want er is niet echt goed iets afgesproken. Jeuj; dat betekent dat ik over de top kan gaan! En dat doe ik dan ook. Ik produceer maar liefst vier gerechtjes: peer in kaneelgelei, bloemkoolmousse, zalmspiralen en deze Japanse slarolletjes:

En zoals wel vaker, blijkt het even oefenen met oprollen (was dat met gym vroeger niet ook al zo?) Repen komkommer, met dank aan de kaasschaaf, op het aanrecht leggen lukt me nog wel. En daar blaadjes sla (little gem), dunne plakjes ossenhaas (carpaccio), een plukje alfalfa en wat ingelegde gember (zoetzuur) op schikken; dat lukt ook nog. Hier en daar een strijkje wasabi en/of een druppeltje sesamolie: klaar voor de oprol. Maar schijnbaar laat komkommer zich niet zo makkelijk buigen als ik dacht en mijn repen zijn ook niet breed genoeg. Mijn 'slaatjes bla' zijn zelfs zonder nerf te dik en zo'n pakketje samenbinden met verse bieslook (zoals ik feestelijk had bedacht) dàt lukt al helemaal niet.

Maar dan nog mag het resultaat er wel wezen. Kleine flesjes Japan- se sojasaus van de sushileverancier erbij en je hebt in één hap een lekker licht van-alles-in-één-hapje. Prima geschikt om tussen vette hap en nog vettere hap (zoals ook op Oudjaar) weg te happen. Na een nachtje in de koelkast alleen nogal verlept ogend. Maken en serveren dus.

Mijn 'hammetje'

Zaterdag 24 december: aansluiten in de rij bij biologische slagerij "De Groene Weg" (Steenstraat 83, Arnhem) om mijn kerstbestelling op te halen. Ik moet (lees: mag) dit jaar het hoofdgerecht doen en mijn (enige) plan? Een glazed ham! Maar hóe kom je in godsnaam aan een 'smoked gammon with knockle bone'? Nou, aan de slager vragen schijnbaar. En die wilde dat wel maken. FIJN! (alleen een beetje vergeten te vragen wat dat dan moest gaan kosten, maar goed, het was het me waard: bijna zeven kilo biovlees schoon aan de haak (tromgeroffel) €162)

Appelcranberry chutney

Hét plan is om voor Kerst een 'glazed ham' te maken (die is besteld maar waarom, waarom ben ik toch vergeten te vragen hoeveel het per kilo gaat kosten?) en als begeleider hoort daar, volgens Nigella Lawson althans, appelcranberry-chutney bij. Nou liggen hier in de diepvries nog veenbessen te liggen en die mogen (oftewel: moeten ooit) op, dus waarom niet? Here goes.

Recept
Schil 6 appels (Granny Smith, of zoals ik las: Golden Delicious..) en snijd ze in grove stukken. Schil 1 rode ui en 2 sjalotjes en snipper grof. Doe de appels en de uien met 150g (gedroogde) cranberries, 200g bruine basterdsuiker, 1½ volle theelepel kurkuma, 1½ volle tl gemalen komijn, 1½ volle tl gemalen koriander, 2 volle tl gem- berpoeder, 2tl grof zout, ½ tl fenegriekpoeder, ¼tl kardemom, een mespunt pimentpoeder, 1 el honing, 250ml azijn (200ml appelazijn en 50ml honingazijn in mijn geval), 2 handenvol grote blanke rozijnen en eventueel wat vanillepoeder in een pan met dikke bodem en laat dit 45 minuten op laag vuur pruttelen. Schep de chutney in schone glazen potten, schroef de deksels erop en laat de potten ondersteboven afkoelen.

De chutney prikt bij ruiken lekker in je neus van de azijn. En ze smaakt naar zurige appelmoes met specerijen. Ik denk (lees: weet zeker) dat de schoonmoeder een potje chutney cadeau krijgt bij mijn aankomst zondag.

Cookiemonster Cupcakes

En het begon hiermee:

Of nee, feitelijk begon het hiermee; met de taart die D. koos voor zijn verjaardag. Hoewel hij eigenlijk eigenlijk ei-gen-lijk het aller-allerliefste cookiemonster cupcakes wilde. Die hij had gezien op het internet. Plaatje zie boven. Of dat ook kon? Please! Appeltje, eitje (toch?)

Na enig speurwerk had ik besloten gewoon cakejes te bakken (van dit supercakerecept, maar dan met blauwe kleurstof), deze te be- smeren met blauwe botercrème en ze dan door de blauwe kokos te wentelen. Oogjes erop, koekje erin, makkie (toch?).

Maar oogjes heb je schijnbaar niet zomaar. Toen wist ik nog niet dat ze bij de V&D (dure) witte chocoladepaletjes verkopen, dus ik maakte mijn eigen oogjes door dotjes gesmolten witte chocolade tussen twee vellen bakpapier hard te laten worden, om daar dan vervolgens met gesmolten melkchocolade pupillen op te maken. Niet te veel in het midden natuurlijk, want cookiemonster kijkt scheel!

En botercrème, dat weet ik al (van deze en deze poging) heb je ook niet zomaar. Gelukkig heb ik dit keer het boek van Cees Holtkamp bij de hand en ik volg zijn recept. Daarvoor boter en suiker door dooiergele, smeuïge banketbakkersroom kloppen. Lukt wonder- wel. Nog een flesje blauwe levensmiddelenkleurstof erdoorheen (knoei) en dat is dat.

Kokosrasp (100g) laat zich blijkbaar het best met veel vloeibare kleurstof kleuren (twee hele flesjes blauw uit de toko gaan er in totaal doorheen). Het stappenplan is dan als volgt: de rand van de blauwe cakejes afsnijden (cookiemonster eet wel veel koekjes maar heeft -nog- geen onderkin); de cakejes besmeren met blauwe botercrème; en bedekken met blauwe kokosrasp; een diepe snee voor de mond maken; en daar een chocolate chip cookie (een kleintje!) of een mini-stroopwafeltje in stoppen; twee oogjes op hun plek en tadáá:

Cookiemonster doet het goed. Ziet er goed uit en smaakt héérlijk.

Cookiemonsters nemen en masse de koelkast over!

En wat helemáál grappig is, is dat cookiemonster gemaakt is met flink blauwe kleurstof. Dat betekent dat vanaf hap één tong, mond én tanden blauw tot donkerblauw zijn. Genoeg om mijn collegae met tongschrapers in de weer te doen gaan. Hahaha. Maar de vriendjes van D. kan dat weinig schelen. Gróte hit!!

Banketbakkersroom

In één keer goed recept voor gele room van meesterbanketbakker Cees Holtkamp. Uit zijn formidabele kookboek "De banketbakker".

Zachte, smeuïge vanilleroomvla met de lichtgele kleur van verse eierdooiers. En wat staan die zwarte puntjes uit een vanillestokje toch supersjiek! Deze banketbakkersroom vormt desgewenst een goede basis voor makkelijke botercrème.

Cupcake TOPping(e)

Het kerstpakket 2011 (R) is gemaakt voor de bakliefhebber. That's me! Mét lieve, persoonlijke nieuwjaarsboodschap van de baas op stemmige kaart. Ben wel erg benieuwd wat mijn (twee) mannelijke collegae (van de in totaal bijna-vijftig medewerkers) ermee gaan doen. En wat vind ik dat rolbevestigend van mezelf..

Foetor ex ore

"Bij tweemaal daags gebruik biedt Listerine 24 uur bescherming tegen tandplak en een langdurige frisse adem." Ik herhaal het maar even. Biedt bescherming tegen een langdurige frisse adem? Aha. (waarbij auteur bedenkelijk kijkt)

Jamie's "filo pie"

Op televisie wordt het kookprogramma "Jamie Oliver's 30 minuten maaltijden" uitgezonden (uiteraard behorend bij een gelijk getiteld kookboek) en terwijl ik in de fitnesshal op zo'n crosscountry ding stond, mocht ik toekijken hoe de beste man 'even' een vegetarische maaltijdtaart van filodeeg met spinazie en feta in elkaar bakte. En dat leek mij ook wel wat, dus kocht ik een paar dagen later dezelfde ingrediënten en zocht op internet het recept erbij:

Recept filotaart
Rooster 100g pijnboompitten (of walnoten!) in een droge koeken- pan (met ovenbestendig handvat) lichtbruin. Voeg hier 2el olijf- olie aan toe en fruit 1 gesnipperde ui in de pan. Laat 300g verse (gewassen!) spinazie in de hete pan slinken en breng op smaak met (10 raspjes) versgemalen nootmuskaat, de rasp van 1 (bio) citroen en een klein klontje boter. Laat dit mengsel afkoelen.
Klop 5 eieren (M) los in een kom en meng hier met een vork 200g grof in blokjes gesneden feta, 50g geraspte oude kaas, ruim vers- gemalen peper, wat zout en 1tl gedroogde oregano doorheen. Roer het spinaziemengsel door de eieren.
Kneed een stuk bakpapier tot een bal en maak deze nat. Spreid het bakpapier uit en besprenkel met olijfolie. Wrijf de olie uit over het hele papier. Schik 4 blaadjes (ontdooid) filodeeg 'dakpansgewijs' tot een rechthoek (dus een blaadje linksboven, een linksonder, een rechtsboven en een rechtsonder) en wrijf weer licht in met olie. Bestrooi het deeg met cayennepeper en schik hier opnieuw 4 blaadjes filodeeg overheen. Het hoeft niet te netjes. Weer olijfolie, 4 blaadjes filodeeg, olijfolie, cayennepeper en filodeeg (in 1 pak filodeeg zitten 2x8blaadjes). Bekleed de pan met het bakpapier met daarop de deeglaag, verdeel hier de spinazie-eiervulling over, bestrooi eventueel met extra kaas en vouw de taart dicht. Bak de onderkant van de taart 2 minuten op hoog vuur lichtbruin en plaats de taart (met pan en al) 15 tot 20 minuten in een voorverwarmde oven van 200˚C.

Uit de oven komt een knapperige taart die vier personen vult. Het is wat moeilijker om te snijden want het gebakken filodeeg "is net chippies" maar de taart ziet er feestelijk uit (en is beremakkelijk om te maken). Anders dan bij bladerdeegtaarten is dit deeg meer een jasje om de lekkere vulling. Blijkt alleen dat je Jamie's "ruim peper" niet te letterlijk moet nemen, haha. Verder heel goed.

Lekker met zoetzure komkommersalade:
Één flinke eetlepel honing in een metalen kom op een laag vuurtje al roerend in enkele minuten in 100ml witte wijnazijn oplossen. De kom van het vuur nemen en 1el gedroogde dille en een ½ zeer fijn gehakt rood pepertje aan de dressing toevoegen. Naar smaak poedersuiker of juist meer azijn toevoegen. Twee komkommers met een kaasschaaf (of dunschiller) raspen en in ongelijke plakjes snijden (of schaven). In de nog warme dressing laten afkoelen.